Honduras’ın Tayvan’ı terk etmesi daha büyük jeopolitik endişeleri artırıyor

MEKSİKA ŞEHRİ –

Honduras’ın Çin lehine Tayvan ile diplomatik bağlarını kesme kararı, Çin’in Latin Amerika’da artan etkisinin bir başka işaretidir.

Asya süper gücü onlarca yıldır bölgedeki yatırım ve altyapı projelerine milyarlarca dolar akıttı. Şimdi, Çin ile Biden yönetimi arasında jeopolitik gerilimler yükselirken, bu harcamalar meyvesini verdi.

Honduras’ın kararı, geçen hafta İran ile Suudi Arabistan arasında diplomatik ilişkilerin yeniden kurulmasına yönelik bir anlaşmaya aracılık eden Çin için bir hafta içindeki ikinci dış politika darbesi oldu.

Honduras’ın Dış İlişkiler Bakanı Enrique Reina Çarşamba günü AP’ye verdiği demeçte, Honduraslıların Tayvan’la geçmişteki ilişkileri için “minnettar olduklarını”, ancak Çin ile olan ekonomik bağlarının nihayetinde hükümetlerini diplomatik ilişkileri kesmeye ittiğini söyledi.

Reina, “Bunlar siyasi kararlar. Dünya bu yönde ilerliyor.” dedi. “Bunun karmaşık bir karar olduğunu anlıyoruz, ancak Honduras’ın dış politikası halka fayda sağlamalı. Bu adımın ülkeye fayda sağlayacağına inanıyoruz.”

Orta Amerika ülkesi Tayvan’a sırtını dönmekte El Salvador, Nikaragua, Panama ve Dominik Cumhuriyeti’nin izinden gidiyor.

Honduras’ın Salı günü yaptığı duyuru, bölge ülkelerini Tayvan’a bağlı kalmaya ikna etmeye oldukça boş yere çabalayan Biden yönetimine bir darbe oldu. ABD’nin müttefiki olan Tayvan egemenlik için bastırırken, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping adanın sıkı bir şekilde kendi kontrolü altında olduğu konusunda ısrar etti.

Kolombiya’daki Externado Üniversitesi’nde Çin ile ilgili konularda araştırma profesörü olan David Castrillon-Kerrigan, bu anlamda, Salı günü yapılan duyurunun aynı zamanda Amerikan hükümetinin Latin Amerika’daki “kontrolünü kaybettiğini” gösterdiğini söyledi.

Castrillon-Kerrigan, “Honduras gibi ülkeler için Pekin’deki hükümeti tanımamak fırsatları kaçırmak anlamına geliyordu.” ABD “kesinlikle her cephede, özellikle ekonomik cephede, ama aynı zamanda diplomatik, siyasi ve kültürel olarak da etkisini kaybediyor.”

Paraguay gibi bazıları AP’ye sıkı sıkıya Tayvan’ın yanında yer aldıklarını söylerken, adanın müttefik sayısı azalıyor. Reina AP’ye, Biden yönetiminin “Honduras’ın sahip olduğu ihtiyaçları ve egemen bir şekilde aldığımız kararları anlaması ve saygı duyması gerektiğini” söyledi.

Son yirmi yılda Çin, bölgeye para akıtarak, büyük altyapı, enerji ve uzay projelerine yatırım yaparak yavaş yavaş Latin Amerika’da kendine bir yer açtı.

Amerika Birleşik Devletleri Barış Enstitüsü’ne göre, 2005 ile 2020 arasında Çinliler Latin Amerika’ya 130 milyar ABD dolarından fazla yatırım yaptı. Çin ile bölge arasındaki ticaret de arttı ve 2035 yılına kadar 700 milyar ABD dolarının üzerine çıkması bekleniyor.

Bu yatırım, Çin ve artan sayıda müttefik için artan bir güce dönüştü.

Honduras’ta bu, Çinli şirket SINOHYDRO tarafından Çin hükümeti finansmanıyla yaklaşık 300 milyon ABD doları karşılığında Honduras’ın merkezinde inşa edilen bir hidroelektrik baraj projesinin inşası şeklinde geldi.

Bu arada birçok ülkede ABD hükümeti benzer büyüklükteki projelerle adım atmadı.

Birçoğu yatırımı, kalkınma için fon toplamakta sık sık mücadele eden ülkeler için olumlu bir adım olarak görse de, Miami Üniversitesi’nde Siyaset Bilimi profesörü olan June Teufel gibi bazıları, Çin gücünün artmasının uzun vadeli dalgalanma etkilerinden endişe ediyor. .

Teufel, Çin’in bu yeni nüfuzu “diplomatik bir silah” olarak kullandığını söyledi.

Afrika ve Latin Amerika’daki birçok ülkede, gelişmekte olan ülkelerde artan borç Çin yatırımlarına gölge düşürdü. Teufel, çoğu durumda, altyapı projelerinin yalnızca Çinli şirketler tarafından onarılabileceğini ve bunun daha yüksek bir faturaya yol açabileceğini söyledi.

Teufel, “Biraz uyuşturucu satıcısının potansiyel müşteriye ilk doz bedava demesine benziyor” dedi. “Uzun zamandır yapmak istediği bir şey olan Tayvan’ı terk eden başka bir ülke alıyor, Tayvan’ı kalan tüm müttefiklerinden mahrum bırakıyor.”

——–

Associated Press muhabiri Daniel Politi, bu rapora Arjantin, Buenos Aires’ten katkıda bulundu.