Öğretmenlik Meslek Kanunu komisyonda kabul edildi

Teklifle, eğitim öğretim hizmetlerini yürütmekle görevli öğretmenlerin atamaları ve mesleki gelişimleriyle kariyer basamaklarında ilerlemelerinin düzenlenmesi amaçlanıyor.

Öğretmenliğin, “eğitim öğretim ve bununla ilgili idare görevlerini üzerine bölge özel bir uzmanlaşma mesleği” olarak tanımlandığı teklife kadar, öğretmenler bu görevlerini, Türk milli eğitiminin maksat ve temel ilkeleri ile öğretmenlik mesleği ahlak ilkelerine uygun olarak ifa etmekle yükümlü olacak. Öğretmenlerin egzersiz şartları, eğitimde kalitenin yükseltilmesi için belirlenen amaçları yerine getirmek üzere düzenlenecek. Öğretmenlik mesleğine hazırlık, genel kültür, özel alan eğitimi ve pedagojik formasyon/öğretmenlik meslek bilgisiyle sağlanacak. Öğretmenlik mesleği, namzet öğretmenlik döneminden daha sonra “hoca”, “bilirkişi öğretmen” ve başöğretmen” almak üzere üç kariyer basamağına ayrılacak.

Öğretmen adaylarında genel kültür, özel bölge eğitimi ve pedagojik formasyon/öğretmenlik meslek bilgisi bakımından aranacak nitelikler Ulusal Eğitim Bakanlığınca tespit edilecek. Öğretmenler, hoca yetiştiren yükseköğretim kurumlarından ve bunlara denkliği kabul edilen yurt dışı yükseköğretim kurumlarından mezun olanlar arasından seçilecek.

Aday öğretmenler, özel mevzuatında bulunan hükümler gizli kalmak üzere, aday öğretmenliğe atanabilmek için Devlet Memurları Kanunu’nun ilgili maddesinde sayılan şartlara ek olarak yönetmelikle belirlenen yükseköğretim kurumlarından mezun olacak. Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu’na göre emniyet soruşturması ve evraklar araştırması üretilmiş olma ve Milli Eğitim Bakanlığınca ve/veya Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı tarafından yapılacak sınavlarda başarılı olma şartları aranacak.

Adaylık süresi bir yıldan az, iki yıldan çok olamayacak. Bu zaman içinde zorunluluklar dışarıya aday öğretmenlerin ödev yeri değiştirilemeyecek. Namzet öğretmenler, eğitim ve uygulamadan oluşan Aday Öğretmen Yetiştirme Programı’na tabi tutulacak. Aday öğretmenlerden adaylık süreci sonunda Adaylık Değerlendirme Komisyonu tarafından yapılan değer biçme sonucunda başarılı olanlar öğretmenliğe atanacak.

Namzet öğretmenlerden atanma niteliklerinden herhangi birini taşımadığı sonradan anlaşılanların, adaylık süresi içinde atanma şartlarından herhangi birini kaybedenlerin, adaylık sürecinde aylıktan kesme veya aşama ilerlemesinin durdurulması cezası alanların, aday öğretmenler için öngörülen Aday Hoca Yetiştirme Programı’na mazeretsiz olarak katılmayanlarla bu program sonunda Adaylık Değerlendirme Komisyonu’nca yapılan değerlendirmede başarısız olanların görevine son verilecek ve bunlar 3 yıl süreyle öğretmenlik mesleğine alınmayacak.

Görevlerine son verilmesi gerekenlerden aday öğretmenliğe başlamadan önce Devlet Memurları Kanunu’na kadar memurlukta adaylığı kaldırılarak başlıca memurluğa atanmış olanlar, kazanılmış yargı aylık derecelerine yerinde memur unvanlı kadroya atanacak. Namzet öğretmenlerin adaylık sürecinde yetiştirilmelerine başlıca Namzet Öğretmen Yetiştirme Programı ve Adaylık Değerleme Komisyonu’nun oluşumu ve namzet öğretmenlik sürecine ilişkin diğer yöntem ve esaslar yönetmelikle düzenlenecek.

– ÖĞRETMENLİK KARİYER BASAMAKLARI

Teklifle öğretmenlik kariyer basamakları belirleniyor. Buna tarafından, namzet öğretmenlik dahil öğretmenlikte asgari 10 yıl hizmeti bulunanlardan mesleki gelişime yönelik 180 saatten az olmamak üzere düzenlenen Bilirkişi Öğretmenlik Eğitim Programı’nı ve mesleki gelişim alanlarında uzman öğretmenlik için öngörülen minimum çalışmaları tamamlamış, aşama ilerlemesinin durdurulması cezası bulunmayan öğretmenler, uzman hoca unvanı için yapılan yazılı sınava başvuruda bulunabilecek. Bilirkişi hoca unvanı için yapılan yazılmış sınavda 70 ve üzeri puan alanlar başarılı sayılacak. Yazılmış sınavda başarılı olanlara uzman öğretmen sertifikası verilecek.

Uzman öğretmenlikte asgari 10 yıl hizmeti yer alan ve aşama ilerlemesinin durdurulması cezası olmayan bilirkişi öğretmenlerden mesleki gelişime yönelik 240 saatten az olmamak üzere düzenlenen Başöğretmenlik Eğitim Programı’nı tamamlamış olan ve mesleki gelişim alanlarında başöğretmenlik için öngörülen çalışmaları tamamlayanlar başöğretmen unvanı için yapılan yazılı sınava başvuruda bulunabilecek. Yazılmış sınavda 70 ve üzeri puan alanlar başarılı sayılacak. Yazılı sınavda başarılı olanlara başöğretmen sertifikası verilecek.

Yüksek lisans eğitimini tamamlayanlar, uzman hoca unvanı için öngörülen doktora eğitimini tamamlayanlar ise başöğretmen unvanı için öngörülen yazılı sınavdan muaf tutulacak.

Eğitim kurumu yöneticiliği ve sözleşmeli öğretmenlikte geçen süreler öğretmenlik süresinin hesabında dikkate alınacak.

Öğretmen unvanından bu göreve atanmanın atamaya yetkili amir kadar onaylandığı tarihten, bilirkişi öğretmen ya da başöğretmen unvanından ise bilirkişi hoca/başöğretmen sertifikasının düzenlendiği tarihten itibaren yararlanılacak. Uzman öğretmen ya da başöğretmen unvanını kazandıktan daha sonra bölge değiştiren ya da ilgili düzenlemelerle alanı kaldırılan ya da alanının adı değiştirilen öğretmenler, kazandıkları unvanları kullanmaya devam edecek.

Uzman öğretmen ya da başöğretmen unvanı alanlara her unvan için ayrı olarak olmak üzere bir derece verilecek. Kademe ilerlemesinin durdurulması cezası almış olanlar, cezaları özlük dosyasından silindikten sonra bilirkişi öğretmen ya da başöğretmen unvanı için başvuruda bulunabilecek. Öğretmenlik mesleği kariyer basamaklarında ilerlemeye ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenecek.

– ILAVE GÖSTERGE VE TAZMİNATLAR

Teklifte hüküm bulunmayan hallerde, İlköğretim ve Eğitim Kanunu, Devlet Memurları Kanunu, Ulusal Eğitim Temel Kanunu ile öteki yasaların bu düzenlemeyle çelişmeyen hükümleri uygulanacak.

Devlet Memurları Kanunu’nda yapılan değişiklikle uzman öğretmen ve başöğretmen unvanına haiz olanların, eğitim ve öğretim tazminatında iyileştirmeye gidiliyor. Uzman öğretmenlere ödenen eğitim öğretim tazminatı yüzde 20’den yüzde 60’a, başöğretmenlere ödenen eğitim öğretim tazminatı ise yüzde 40’tan yüzde 120’ye yükseltiliyor.

Birinci dereceli kadroda görev yapan öğretmenlerin ilave göstergeleri 3600’e çıkarılıyor. Öteki derecelerde yer alan öğretmenler bakamından da bu artışa kadar düzenleme yapılması öngörülüyor. Ek gösterge, ikinci derecede bulunan öğretmenler için 3000, üçüncü derecede bulunanlar için 2200 olarak belirlenirken, dördüncü derece için 1600, beşinci derece için 1300, altıncı derece için 1150, yedinci derece için 950, sekizinci derece için 850 olacak. Bu madde, 15 Ocak 2023’te yürürlüğe girecek.

Özel Barınma Hizmeti Veren Kurumlar ve Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin ilgili maddesinde yapılan değişiklikle, sözleşmeli öğretmenlerin can güvenliğine ve sağlık mazeretine bağlı olarak yer değiştirmelerine imkan sağlanması öngörülüyor.

Öğretmenlik ve öğretmenlerin nitelikleri ve seçimiyle ilgili hususlar bu teklifle düzenlendiği için Milli Eğitim Esas Kanunu’nun ilgili maddeleri yürürlükten kaldırılıyor.

Yayımlandığı tarihte bilirkişi hoca ve başöğretmen unvanına haiz olanlar bu düzenlemeden yararlanacak.

– GÖRÜŞMELERDEN

Milli Eğitim Bakan Yardımcısı Sadri Şensoy, Öğretmenlik Iş Kanunu Teklifi konusundaki çok değerli fikirlerden ve katkılardan nedeniyle bakanlığı adına katılımcılara teşekkür etti.

Komisyona bir takım bilgilendirmelerde yer alan Şensoy, “Takriben 850 bin sınıfımız var bizim, şubemiz var. Bunun yüzde 53’ü 25 ve altındaki öğrencilerden oluşmakta, yüzde 18,5’i 26 ile 30 arasındaki öğrencilerden oluşmakta, yüzde 15’i ise 31 ila 35 arasındaki öğrencilerden oluşmakta. Biraz önce geçti bu konu, ‘yaklaşık en az 37 ile 57 aralarında öğrenci var’ denildi. Bu şekilde bir noktamız var.” dedi.

Kanun teklifinin madde sayısının az olmasına karşın eleştirileri anımsatan Şensoy, burada belirtilmeyen birtakım hususların Devlet Memurları Kanunu’nda yer aldığını söyledi.

Konuşmalarda aile bütünlüğünden de bahsedildiğini dile getiren Şensoy, “Aile bütünlüğüyle ilgili eşlerin ikisi aniden kadroluysa zaten problem yok yani özür atamalarıyla bir şekilde bu gerçekleşiyor fakat eşlerden birisi sözleşmeli, diğeri kadroluysa, eğer kadrolu olan, eşinin sözleşmeli olduğu yere tayinini yaptırabiliyor; sadece, burada, sözleşmeli olan, kadrolu olan eşinin olduğu yere geçiş yapamıyor ama her ikisi de sözleşmeliyse acilen bununla ilgili herhangi bir geçiş söz konusu değil.” diye konuştu.

Şensoy, “Bilinsin fakat bütün öğretmen, eğitim camiası bu toplantıdan çıkacak olan sonucu bekliyor. Komisyon üyelerimize, sendikalarımıza, paydaşlarımıza, ilgili bakanlık çalışanlarına süreçte verdikleri desteklerden dolayı tekrar teşekkür ediyoruz.” dedi.